Son günlerde ülkemiz ve dünyayı daha çok saran terör eylemleri ile merak konusu olan teröre bir göz atmak istedik. Hepimizi üzen ve düzenin bozulmasına neden olan bu kaos ortamı neden oluyor. Kısacası terör nedir ve neden olur?
Tanım olarak terör aslında yaşadığımız kaos ortamından da çıkartılabilir.
Siyasi, dinsel ya da ekonomik hedeflere ulaşabilmek isteyenlerin, sivil, resmi, yerel ya da genel yönetimlere uyguladıkları baskı, yıldırma ve diğer şiddet içeren kavramların tümü olarak belirlenmektedir. Terör eylemlerinde yer alan ve bunları uygulayan kişiler ise terörist olarak tanımlanmaktadır. Türkçeye Fransızcadan gelmiş olan bu kelime, terreur kelimesinden yerleşmiştir. Ayrıca Latince bir kökene sahiptir ve “korkma, korkudan titreme, titremeye sebep olma” olarak ifade edilmektedir. Elbette ki bu tanımlar biraz klasiktir.
Günümüzde ki literatürde ise şiddet ve siyasi şiddet kavramı ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. İlk olarak Fransız Devrimi ile hayatımıza giren bu kavram, devrim sırasında duyulan bazı korkuları ifade etmek amacı ile kullanılmaya başlandı. Özellikle, devrim sırasında dış güçler tarafından bazı baskılar ve huzursuzluklar yaratılarak devrimin hasara uğratılmasından korkulmuştur. Bu neden ile de bazı önlemler alınma gereği hissedilmiştir. 1793 yılının Eylül ayında Convention bildirge yayınlayarak, devrime karşı girişimleri olan Terörü açıklamış ve La Terreur olarak tanımlamıştır.
Dünya genelinde farklı şekillerde ortaya çıkan terörün çok farklı nedenleri bulunur. Bunların başında ekonomik güçlük ve eşitsizlikler ilk sırayı almaktadır. Eğitim eksikliği ya da noksanlığı ise ikinci sırada gelir. Çevrenin etkisi, Hükümette ki zaaf, iktidarsızlığın yetersizliği, aile ya da okulda ki otoritenin eksikliği ve dış tesirler terörünün tespit edilmiş olan en önemli nedenleri arasında yer alıyor.
Dünya ekonomik bir düzene sahiptir. Bu neden ile tüm işlemler gibi teröründe maddi kaynaklara ihtiyacı vardır. Silah, bombalar, elemanlar, barınma konaklama, eğitim ve propaganda gibi farklı eylemler için terör örgütlerinin de ciddi parasal kaynaklara ihtiyacı vardır. Peki, teröristler bu maddi kaynakları nasıl bulurlar?
Öncelikli olarak terör örgütünün amaçları doğrultusunda kaos çıkarttığı ülkenin düşmanları bu bölgede ki terör örgütlerine maddi destek çıkarlar. Bunlar dış yardımlar olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca en büyük gelir kaynakları ise yasa dışı yollardır. Bunların başında uyuşturucu ticareti ve insan kaçakçılığı gelmektedir. Zaman içinde gelir kaynaklarını genişleten terör örgütleri büyük çaplı soygunlar, haraçlar, zorunlu ya da gönüllü bağışlar toplamaya başlardır. Ayrıca farklı kaçakçılıklar (sigara, alkol, altın, elmas v.s.) ile diğer gönüllü olan katkılar ile örgüt gelirleri toplanarak yönetim tarafından işlemler de kullanılır.
Dünya genelinde farklı terörizm faaliyetleri görülmektedir. Bunların başında ise en dikkat çekici olanı Devlet terörü diyebilir. Bir ülkede devlet rejimini korumak amacı ile hukuk kurallarını hiçe sayıyor, sindirme politikaları, işkence ve diğer bazı faili meçhullere neden oluyor ise bu bir devlet terörüdür. Bu tip teröre geçmişte birçok örnek bulunmaktadır.
Terör örgütleri içinde ciddi bir yerde bulunan Etnik- Milliyetçi Terör çeşitleri de oldukça yüksektir. 1900 yılların ortalarından itibaren dünyada bu tip örgütlerin çoğaldığı görülmektedir. Azınlık olan bazı etnik kökenli halkların devlete karşı ayaklanarak haklarının genişletilmesini istemesi, bu yönde taleplerine bağlı olarak ülke içinde terörizm faaliyetleri yapması şeklinde kendini göstermektedir.
Dinsel veya Radikal Terör ise son dönemde sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Her ne kadar tüm dinlerin özünde şiddet ve diğer insanlara zarar verilmemesi yönünde açıklamalar ve inançlar olmuş olsa da günümüzde birçok terör örgütü dini bir kapsam altında ele alınmaktadır. Bu neden ile de din siyasi ve ideolojik istismara maruz kalmaktadır. Özellikle ABD bu konuda ki en önemli örneği oluşturmaktadır. İslam Dinini dış politik araç olarak kullanmaktadır.
Ve çağımızda daha farklı daha teknolojik bir terör şekli ile karşılaşırız. Siber terör bu anlamda son dönemde internet üzerinden ya da bilişime dayalı saldırıları kapsamaktadır. Soğuk savaşın en güzel örneklerinden olan siber terör 1990 yıllarında yaygınlaşan internet ile ortaya çıkmıştır. Cyber Terror olarak tanımlanan ve gelecekte ki en büyük tehdit olarak görülen bu terör sonuç almak isteyen örgüt elemanlarının karşı tarafın bilgi sistemine girmesi ya da çökertmesi şeklinde ortaya çıkar.
Bugün gelinen noktada tüm bilgi akışının online olarak kullanıldığını düşünürsek bir ülkeyi saatler içinde kaosa sürüklemenin siber bir saldırı ile mümkün olacağını görebilirsiniz. Nitekim ülkemizde de 2015 yılında yaşana elektrik kesintisi bunun en büyük örneklerindendir. Tüm Türkiye’de birkaç saat elektrik kesintisi yaşanmış ve bunun nedenin ana sisteme yapılan bir siber saldırıdan kaynaklandığı belirtilmiştir.
Geçtiğimiz yıllara has sanılsa da deniz haydutluğu ve korsanlık bugün de birçok açık denizde karşılaşılan terör eylemleri arasında yer alıyor. Bazı ülkelerin terör örgütleri istediklerini yaptırabilmek adına gemileri kaçırıp, rehineler alarak u eylemlerini gerçekleştirmektedirler.